DW B

Beste wolven,

Gepubliceerd eind 2015 is Op de rok van het universum van Tonnus Oosterhoff een van de beste Nederlandstalige romans van deze eeuw: een boek waarvan vorm en inhoud bijna niet te definiëren zijn en toch samenvallen en waarin utopische blijmoedigheid met zwart pessimisme wordt gecombineerd.

In de openingsregel van het gedicht ‘De geest is dus een bot’ van zijn jongste bundel Nu is al te laat (2015) citeert Erik Spinoy Blaise Pascal: ‘De draak steken met de filosofie, dat is waarlijk filosoferen’ (‘Se moquer de la philosophie, c’est vraiment philosopher’). De dichter zet daar een eigen aforisme tegenover: ‘De poëzie uitlachen: dat is pas poëzie.’ Wie het oeuvre van Spinoy een beetje kent, hoeft zich over die uitlating niet te verbazen. Parodie en pastiche vormen immers vertrouwde procedés in dit werk, waarin het verlangen naar het verhevene nooit losstaat van de ironisering daarvan. En toch: in Nu is al te laat wordt de troon van de poëzie soms tamelijk rigoureus omgestoten. Neem de openingsstrofe van ‘Wanneer ik nee zeg is het nee’:

Beste wolven,

Alles verandert van Kristien Hemmerechts is een lastig boek. Dat heeft veel te maken met geloofwaardigheid, maar vooral met het belang en de waarde van die geloofwaardigheid. Moet deze roman als een uiting van realisme worden gelezen, of net niet? En wat is het verschil?

‘Ik denk niet dat de aantrekkingskracht van regels over wat je een man maakt me ooit zal loslaten.’ Deze zin uit het titelhoofdstuk van Joost de Vries’ essaybundel Vechtmemoires (2014) vat de inzet van het werk van deze auteur kernachtig samen. Onzekerheid over de eigen identiteit als man en als zoon loopt als een rode draad door de essays en het proza van De Vries en manifesteert zich in motieven als oorlog, macht, status en terreur. De problematiek in dit werk is echter complexer dan dit psychologische motief suggereert. Een veelzeggende repliek van het personage Brik op de openingspagina van De Vries’ tweede roman De republiek (2013) voegt aan dit motief immers een historische dimensie toe: ‘Zeg het eerlijk, Friso, ben jij mijn Dauphin of mijn Robespierre?’

Dirk Leyman, literair journalist en writer-at-large bij DW B, schrijft in deze heropgestarte rubriek Feuilles Volantes regelmatig een soms polemisch getinte beschouwing. Over actuele literaire gebeurtenissen, een opmerkelijke publicatie, een boekentendens of de schrijverswereld. Met geslepen pen & af en toe een schot voor de boeg. Zijn tweede bijdrage gaat over literaire prijzen.

Dirk Leyman, literair journalist en writer-at-large bij DW B, schrijft in deze heropgestarte rubriek Feuilles Volantes regelmatig een soms polemisch getinte beschouwing. Over actuele literaire gebeurtenissen, een opmerkelijke publicatie, een boekentendens of de schrijverswereld. Met geslepen pen & af en toe een schot voor de boeg. Zijn eerste bijdrage gaat over Optimistische woede, het manifest van het collectief Fixdit.