Vaak is er een grote catastrofe nodig om een land of een volk in de publieke ruimte te doen bestaan. De brutale inval van de Russische troepen vestigden de ogen van Europa en van de rest van de wereld op het grote maar weinig gekende land dat Midden-Europa met Rusland verbindt.

Als literair tijdschrift wil DW B op zijn eigen specifieke manier de vinger aan de pols van de tijd houden. Na een nummer over ‘exil-literatuur’ brengen we nu een nummer gewijd aan literatuur uit Oekraïne. De bijdragen - zowel het proza als de poëzie – geven een eigenzinnig beeld van een complex land met een ingewikkelde politieke en taalkundige geschiedenis. Ze getuigen van een grote urgentie en van een diepe humaniteit, ook al behandelen ze lang niet allemaal de oorlog.

Dit nummer is geen spiegel van de Oekraïense literatuur, maar een eerste avontuurlijke kennismaking en een uitnodiging aan vertalers, uitgevers en lezers. Het is daarnaast een eerbetoon aan een moedig land dat zich vasthoudt aan het gedicht van de dichteres Lesja Oekraïnka Contra spem spero. Latijn voor: tegen alle hoop in hoop ik. Meteen de titel van dit nummer.

Oost-Europakenner Johan de Boose en Aleksey Yudin, hoofddocent Department of Slavic and East European Studies of the Ghent University cureerden dit nummer met bijdragen van schrijvers als Taras Sjevtsjenko, Ivan Franko, Boris Chersonski, Oksana Zaboezjko, Viktor Neborak, Aleksandr Kabanov, Serhi Zjadan, Andri Bondar, Halyna Kroek, Haska Sjyjan, Kateryna Kalytko, Iryna Vikyrtsjak, Oksana Osmolovska, Ihor Astapenko, Oleksa Byk, Andri Boelbenko & Marta Kajdanovska.

Buiten de focus brengt dit nummer nieuw werk van Kreek Daey Ouwens, Jan Baeke, Peter Vermeersch, Marthe Van Bronkhorst, Esohe Weyden en Koen Peeters.


Bij deze editie:

Beelden

Nikolay Karabinovych (1988, Odessa, Oekraïne) is multimediakunstenaar en curator. Met video, klank, sculpturen, installaties en performance wekt hij de sociale geschiedenis van Oost-Europa opnieuw tot leven. Hij put daarvoor uit archieven, flarden collectief geheugen en persoonlijke herinneringen.

De tekeningen in dit nummer  behoren tot zijn recente werk uit 2022 en 2023, hem opgedrongen door de oorlog in zijn land.

Smaakmaker

De inleiding van Contra spem spero. Tegen alle hoop in hoop ik. Literatuur uit Oekraïne werd geschreven door curator Johan de Boose.  

'Tegen alle hoop in hoop ik, Contra spem spero. De titel zegt alles. Laat dat het motto zijn van dit werk en van ons engagement. Wat er ook gebeurt, hoe erg het in de komende tijd ook nog wordt – er is altijd hoop.'

Presentatie

We nodigen u van harte uit op de presentatie van het nieuwe DW B-nummer met literatuur uit Oekraïne in KASK Cinema in Gent op  woensdag 7 juni om 20 uur.

Meer informatie vindt u hier.


Video

Bekijk de video over Contra spem spero. Tegen alle hoop in hoop ik. Literatuur uit Oekraïne.


Nieuws

Winnaars Babylons Interuniversitaire Prijs

De winnaars van Babylons Interuniversitaire Literaire Prijs zijn bekend!. De teksten van de winnaars vindt u  terug in onze rubriek Jong Talent.

 

Presentatie Contra spem spero. Tegen alle hoop in hoop ik. Literatuur uit Oekraïne

We nodigen u van harte uit op de presentatie van het nieuwe DW B-nummer met literatuur uit Oekraïne in KASK Cinema op  woensdag 7 juni om 20 uur.

Op het programma:

  • inleiding door Johan de Boose (curator Humanities Academie) en Erwin Jans (DW B)
  • Oekraïense muziek door Ann Kozachenko
  • lectuur uit het themanummer door onder andere Aleksey Yudin (UGent)
  • afsluitende receptie met Oekraïense hapjes en wodka
  • mogelijkheid om het themanummer te kopen (uitzonderlijk €10 in plaats van €18)

De presentatie is een samenwerking met de Humanities Academy. 

Hugo Bousset 80/30

Op dinsdag 7 maart 2023 namen we  feestelijk afscheid van Hugo Bousset als hoofdredacteur van DW in de Spiegelzaal van de Markten in Brussel.

Rudy Vanschoonbeek, Koen Peeters, Els Van de Perre, Johan de Boose, Elma van Haren, Jens Meijen, Peter Vermeersch, Patrick Bassant, Gunter Bousset en Erwin Jans betraden het podium om hulde te brengen aan Hugo die DW B dertig jaar (!) lang leidde.

Ook Hugo zelf nam het woord. Zijn speech kan u hier integraal lezen.

Als afscheidscadeau schonk de raad van bestuur Hugo een unieke poster met daarop handgeschreven getuigenissen van schrijvers over wat Hugo Bousset voor hen, voor DW B en voor de hedendaagse literatuur betekend heeft.  Deze poster zal als bijlage bij het eerstvolgende nummer van DW B gevoegd worden. 

Jef Van Eynde zorgde voor een fotoreportage.


Klein Beschrijf

Literair journalist Dirk Leyman zorgt in Klein Beschrijf regelmatig voor verse leeswaren. Hij signaleert opmerkelijke boeken, originele publicaties, literaire essayistiek én nieuwigheden.


Literaire kritieken

DW B positioneert zich stevig middenin het literaire debat. Bekijk hieronder de nieuwste literaire kritieken.

De intense en dromerige poging tot ervaring van het onzegbare. Over 'De witte zon van de dood' van Claude van de Berge

Met De witte zon van de dood levert de Vlaamse dichter, vertaler en romanschrijver Claude van de Berge zijn tweeëntwintigste bundel af. Van de Berge stelt dat poëzie gedefinieerd kan worden als ‘in een meditatieve toestand raken’. Dit lijkt precies te slaan op het werk van deze schrijver, waarin bewustzijn, vergankelijkheid en schepping als bekende thema’s in abstracte, repetitieve ruimtes terugkeren.

Lees meer »

Behoud de begeerte. Over 'Het einde van alle straten' van Frank Vande Veire

‘Urenlang getuige moeten zijn van discussies rond een of ander fictief personage is onverdraaglijk’, schreef E.M. Cioran in zijn boek La tentation d’exister. In zijn tweede roman, Het einde van alle straten, houdt Frank Vande Veire (1958) geen rekening met die verzuchting. Hoofdpersonage en ik-verteller Frank is een alleenstaande man die zich vestigt in een grootstad gemodelleerd op Parijs. Wanneer hij dat doet, in welk tijdsgewricht, is niet geheel duidelijk: historische gebeurtenissen zijn afwezig, en bij momenten lijkt deze roman zich in de late negentiende eeuw af te spelen – een vermoeden dat pas op het eind van het boek categoriek wordt tegengesproken wanneer een mobieltje tevoorschijn wordt gehaald, en er sprake is van internet.

Lees meer »

Troostend verontrustend. Over A.H.J. Dautzenbergs 'Ogentroost'

A.H.J. Dautzenbergs laatste roman begint spiritueel met het Zonnelied van de heilige Franciscus van Assisi om vervolgens in te zoomen op het wereldje van Ef. De ogenschijnlijk vrouwelijke protagoniste, Ef, heeft zich teruggetrokken in een stacaravan in een vakantiepark. Ze treedt er in de  voetsporen van de middeleeuwer Franciscus. Ef draagt een pij en heeft een tonsuur in de vorm van een Tau-teken. Ook zij spreekt met planten en dieren, die ze als deel uitmakend van haar eigen orde beschouwt door ze ‘mindere broeders’ te noemen, een zinspeling op de bijnaam van Franciscus’ orde (Minderbroeders). Op mystieke wijze is ze op zoek naar een vereenzelviging met de natuur. Ze wenst een harmonieuze toestand te bereiken waarin zij als het ware de nieuwe Eva (of Adam?) wordt die gelijkheid en vrede tussen de soorten op aarde brengt. Die harmonie wil ze bewerkstelligen door het Zonnelied (of het Tau-lied) via de stem van de insecten te verklanken. Deze zonderlinge missie levert zowel extatische momenten waarbij Ef opgenomen wordt in iets groters als bevreemdende en absurde situaties op. Zo heeft Ef een eigenaardig ritueel ontwikkeld waarbij ze groene vliegen voedt met de eigen feces en gebruikt om het lied door hun gezoem te registreren. Efs handelingen staan in fel contrast met de dagdagelijkse werkelijkheid van haar medemensen in het vakantiepark. Vanuit de buitenwereld neemt ze een marginale positie in, maar hier zitten we vooral in Efs binnenwereld en fantasie.

Lees meer »

Theater als middel tegen kapstokloosheid. Over 'Zij' van Maaike Neuville

Sinds een jaar of vijf geleden de #MeToo-beweging in alle hevigheid losbarstte, zijn verschillende van die verhalen in allerhande vormen naverteld. Uit de filmhoek kwamen onder meer Bombshell (2019), The Assistant (2019), Promising Young Woman (2020) en recentelijk nog het lovend ontvangen She Said (2022). In boekvorm verschenen alleen al in het Nederlandse taalgebied kort na elkaar Ernest Hemingway is gecanceld (2020) van Henk van Straten, Niet ik (2021) van Yolanda Entius en De dubbele waarheid (2021) van Roelof Smit.

Lees meer »

Wie meet de koorts van de actualiteit? Over 'Verschuivingen' van Stefan Hertmans

Elk historisch perspectief is een vorm van scheelzien. Altijd speelt het heden mee, de tijd waarin je spreekt. In het beste geval tracht je de horizon van de geschiedenis te verzoenen met je eigen horizon als waarnemer. Wie de cultuur van de voorbije eeuwen beschouwt, ziet momenten waarop het geloof in de geschiedenis het overneemt – denk maar aan de negentiende-eeuwse romantiek – en momenten waarop het heden de enige einder van het denken lijkt te zijn. Vandaag overheerst dat laatste, een vaak onkritische gerichtheid op het heden die we presentisme noemen. Tegelijk is dat heden niet te overzien, want je staat er middenin. Wie of wat is er nodig om voorbij de anekdotiek te spreken over de tijd waarin we leven? Wat is de rol van de filosofie, wat die van de literatuur?

Lees meer »

Feuilles Volantes

Dirk Leyman, literair journalist en writer-at-large bij DW B, schrijft in deze heropgestarte rubriek Feuilles Volantes regelmatig een soms polemisch getinte beschouwing. Over actuele literaire gebeurtenissen, een opmerkelijke publicatie, een boekentendens of de schrijverswereld. Met geslepen pen & af en toe een schot voor de boeg.

Aflevering 1 - Fixdit, een manifest van wisselende makelij

Dirk Leyman, literair journalist en writer-at-large bij DW B, schrijft in deze heropgestarte rubriek Feuilles Volantes regelmatig een soms polemisch getinte beschouwing. Over actuele literaire gebeurtenissen, een opmerkelijke publicatie, een boekentendens of de schrijverswereld. Met geslepen pen & af en toe een schot voor de boeg. Zijn eerste bijdrage gaat over Optimistische woede, het manifest van het collectief Fixdit.

Lees meer »