Nieuwste nummer (september 2023)

DW B 2023 3 : Begrijpend lezen

Valt literatuur lezen onder begrijpend lezen? Wat valt er te begrijpen? Een roman of een gedicht lezen is meer een vorm van ervaren dan van begrijpen. De taal is geen keten van begrippen, maar dringt zich op als een landschap, soms bewust kaal, hard en uitgepuurd, soms barok, labyrintisch en vol van zichzelf, nu eens gepassioneerd, direct en zonder omwegen, dan weer ironisch, afstandelijk of metaforisch, losgezongen van de mens of net doordrenkt van zijn leed en lust, … Evenzoveel manieren om de werkelijkheid, de geschiedenis, de natuur, de politiek, de naam, de geografie, de kosmos, de liefde, de literatuur zelf te lezen.


Onder de titel Begrijpend lezen cureert nieuwbakken hoofdredacteur Erwin Jans dit nummer. Een verrassende constellatie van namen en signaturen.


Met nieuwe gedichten van Dirk van Bastelaere,  het eerste hoofdstuk uit een prozatekst van Erik Spinoy, een kritische lectuur van de Gilliams-biografie door Hans Vandevoorde, meta-poëzie van Claude van de Berge, liefdespassie bij Fatena Al-Ghorra, nieuwe verhalen en poëzie van Bart Meuleman, Eric de Kuyper, Elma van Haren, Arnoud van Adrichem, Anne Vegter, Frank Keizer, Nachoem Wijnberg, Geert Buelens, Erik Lindner en Sofie Verdoodt


Bij deze editie:

Beelden

Elly Strik is gespecialiseerd in het maken van werken op papier. Ze werkt met materialen als grafiet, pigment, olieverf, maar ook met as van haar houtkachel en zilver- en bladgoud om de juiste alchemie te bereiken. Vanuit deze alchemie gaat zij in op het creatieproces zelf, gefascineerd door de energie die vrijkomt als theta golven vrij baan krijgen. Hierin laat zij het niet-stoffelijke een meer herkenbare zichtbare werkelijkheid ontmoeten. Ze doet daarmee een beroep op het kijken zelf, het kijken als bron van kennis.

Smaakmaker

De inleiding van Begrijpend lezen werd geschreven door curator en kersvers hoofdredacteur Erwin Jans.  

'Een roman of een gedicht lezen is meer een vorm van ervaren dan van begrijpen, denk ik. De taal is geen keten van begrippen, als lezer ga je door een landschap, soms bewust kaal, hard en uitgepuurd, soms barok, labyrintisch en vol van zichzelf, nu eens gepassioneerd, direct en zonder omwegen, dan weer ironisch, afstandelijk of metaforisch, losgezongen van de mens of net doordrenkt van zijn leed en lust,…'

 


Nieuws

Poëzieprijs Melopee Laarne

Twee in DW B gepubliceerde gedichten zijn genomineerd voor de vijftiende Poëzieprijs Melopee Laarne.

Stem mee op  'ontsnapping' van Esohe Weyden of 'Dennenappel' van Mattijs Deraedt!

Nieuwe afleveringen van de Inktpodcast

De Inktpodcast, een project van schrijver Patrick Bassant, is een proeftuin op de grens tussen tekst en geluid. Theatrale uitvoeringen, strips in geluid, verhalen voorzien van een geluidsband, gehorige teksten of abstracte geluiden. Alles kan. Elke aflevering is een op zichzelf staand werk, geschreven, opgenomen en gemonteerd door Patrick Bassant.

Winnaars Babylons Interuniversitaire Prijs

De winnaars van Babylons Interuniversitaire Literaire Prijs zijn bekend!. De teksten van de winnaars vindt u  terug in onze rubriek Jong Talent.

 


Klein Beschrijf

Literair journalist Dirk Leyman zorgt in Klein Beschrijf regelmatig voor verse leeswaren. Hij signaleert opmerkelijke boeken, originele publicaties, literaire essayistiek én nieuwigheden.


Literaire kritieken

DW B positioneert zich stevig middenin het literaire debat. Bekijk hieronder de nieuwste literaire kritieken.

‘De tijd is in beroering en / de slaap is onrustig’. Over 'Krop' van Anne Provoost

In februari 2023 constateert het Nederlandse Outbreak Management Team (OMT) dat de endemische fase van de coronapandemie is aangebroken. Corona is niet langer uitzonderlijk maar ‘hoort erbij’ zoals neusverkoudheid en wintergriep. Ook de Belgische premier Alexander De Croo spreekt over het omslaan van ‘een belangrijke pagina’. De allesoverheersende gezondheidscrisis is voorlopig ten einde. Al snel is corona amper nog onderwerp van gesprek. Wanneer Nieuw-Zeeland afgelopen augustus de laatste maatregelen schrapt, klinkt dat als oud nieuws. We zijn terug naar business as usual, ook al is wat normaal is wezenlijk veranderd.

Lees meer »

Als gespreksstof wederkeren. Over 'Klokgelui' van Leo Pleysier

Heel af en toe hoor ik de kerkklokken in mijn dorp nog wel eens kleppen. In mijn kindertijd waren ze een vaste waarde. Ze riepen de gelovigen op tot viering, beluidden de overledenen en tijdens de goede week vielen ze op door hun stilzwijgende afwezigheid. Nog maar weinigen kennen de finesses van het klokgelui, merkt een van de vele stemmen in Leo Pleysiers jongste op. Klokgelui is een roman van (opnieuw) bescheiden omvang, opgebouwd uit drie delen – BIM, BAM, BIM – waarin een koor van stemmen opgevoerd wordt.

Lees meer »

Maar mevrouw, wat vindt u nu van de Aldi en die oorlog? Over 'De wereldvrede' van Lucas Hüsgen

De van de hak op de tak springende poëzie van John Ashbery (1927-2017) zou direct te maken hebben gehad met zijn geaardheid, vertelde iemand me jaren geleden, of specifieker: het (aanvankelijke) onvermogen om daar open over te praten en te schrijven.[1] Ik had daar toen mijn bedenkingen bij: net van de universiteit af, waar natuurlijk ‘La mort de l’auteur’ op het programma had gestaan, en bij het vak literaire kritiek felle discussies werden gevoerd over biografische achtergronden en de ‘ik’-vorm in besprekingen. Destijds was ik nog een tegenstander van het woord ‘ik’:  subjectief, te onzeker ook wel. Een paar jaar daarvoor was ik begonnen met poëzierecensies te schrijven en behalve dat de redactie aangaf dat ik geen ‘ik’ mocht gebruiken, mocht ik ook geen dingen zeggen als ‘het lijkt erop’ of ‘mogelijk betekent dit gedicht’. Ik – tweedejaars Nederlands – werd toen geacht de expert te zijn. Afijn, dat leek me onzin, Ashbery’s complexe poëzie terugbrengen naar zijn geaardheid. Jaren later begin ik steeds meer voor die lezing te voelen.

Lees meer »

Het proza van de wereld in de vorm van een gedicht. Over 'Bent u nog in Afghanistan?' van Johan Reyniers

‘Ik ben een merk in het diepst van mijn gedachten’. Die opvallende uitspraak laat Johan Reyniers (1968) als motto voorafgaan aan zijn drie pagina’s lange gedicht Merkenalfabet (2020). Daarin brengt hij in elke strofe een bekend commercieel merk ter sprake (Alibaba, Budweiser, Coca-Cola, Disney, Pizza Hut, Twitter, Shell, Yahoo, ...) en zegt er iets anekdotisch over. Op een totaal onpoëtische manier overigens. Bij nader toezien blijkt die ‘anekdote’ vaak een cynisch en/of kritisch commentaar te zijn:

Lees meer »

Het gulzig sterven. Over 'Zombie zoekt zielgeno(o)t' van Jan Lauwereyns

Het is een opmerking om enigszins wantrouwig van te worden, of zelfs een beetje baldadig: de nieuwe gedichtenbundel van Jan Lauwereyns (1969) zou ‘compleet onvertaalbaar’ zijn. Behalve ronkende binnenflaptaal, is dit hoogstwaarschijnlijk ook een plaagstootje (zeker gezien het fonds van Koppernik, de uitgeverij in kwestie, voor een aanzienlijk deel uit vertaalde literatuur bestaat). Lauwereyns is behalve schrijver ook neurowetenschapper en is in die hoedanigheid woon- en werkzaam geweest in Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. Inmiddels doceert de geboren Belg al bijna anderhalf decennium aan de Universiteit van Fukuoka (Japan). Wil dit allemaal iets zeggen over (on)vertaalbaarheid? Misschien niet, maar deze factoren zeggen wel iets over Lauwereyns’ relatie tot het Nederlands en dáár gaat Zombie zoekt zielgeno(o)t in mijn ogen nog het meest over.

Lees meer »

Van een aardse naar een literaire tredmolen. Over 'Het lied van ooievaar en dromedaris' van Anjet Daanje

De inmiddels gevierde auteur Anjet Daanje stelt met Het lied van ooievaar en dromedaris de lezer voor een aantal uitdagingen, te beginnen met een zekere grip op de inhoud: dit boek laat zich onmogelijk samenvatten. Het ruim zeshonderd bladzijdes tellende boek omvat elf episodes waarin verschillende verhalen worden verteld, ononderbroken vanuit één verteller, of vanuit een meervoudige vertelsituatie waarin fragmenten uit (fictieve) biografieën, egodocumenten, levens- of liefdesverhalen van personages worden opgevoerd, die hier en daar losjes op elkaar inhaken. Het is een opeengestapelde vertelling, uitgestrekt over twee eeuwen, waarin een rode lijn ontbreekt. Los van enkele motieven (een bromvlieg, de dood, geesten, eenzaamheid, kunst, rouw), is het weinige houvast de focus op de jonggestorven auteur Eliza May Drayden, een personage geïnspireerd op Emily Brontë, wier leven en werk eerst leidend zijn, om daarna hier en daar uit de geschiedenis op te doemen.

Lees meer »

Feuilles Volantes

Dirk Leyman, literair journalist en writer-at-large bij DW B, schrijft in deze heropgestarte rubriek Feuilles Volantes regelmatig een soms polemisch getinte beschouwing. Over actuele literaire gebeurtenissen, een opmerkelijke publicatie, een boekentendens of de schrijverswereld. Met geslepen pen & af en toe een schot voor de boeg.

Aflevering 1 - Fixdit, een manifest van wisselende makelij

Dirk Leyman, literair journalist en writer-at-large bij DW B, schrijft in deze heropgestarte rubriek Feuilles Volantes regelmatig een soms polemisch getinte beschouwing. Over actuele literaire gebeurtenissen, een opmerkelijke publicatie, een boekentendens of de schrijverswereld. Met geslepen pen & af en toe een schot voor de boeg. Zijn eerste bijdrage gaat over Optimistische woede, het manifest van het collectief Fixdit.

Lees meer »