DW B

Op 2 december 2016 overleed Paul de Wispelaere in zijn woonplaats Maldegem. Hij werd geboren in 1928 en was een van de laatste én bekendste vertegenwoordigers van de generatie prozaschrijvers die in de jaren 1960 aan de vernieuwing van de Vlaamse roman werkte. Was hij in die jaren vooral bekend als essayist en als verdediger van complexe romanvernieuwingen zoals de Franse nouveau roman, dan brak hij eind jaren 1970 door als romancier met het toegankelijke en lyrische Tussen tuin en wereld (1979). Voor dat boek kreeg hij in 1982 de driejaarlijkse Staatsprijs voor proza. De roman kreeg twee vervolgen: Mijn huis is nergens meer (1982) en Brieven uit Nergenshuizen (1986). Samen met het dagboek Het verkoolde alfabet (1992) vormt deze trilogie het bekendste werk van de auteur.

‘In zijn nieuwste dichtbundel Zing zing gebruikt Peter Verhelst de beproefde formule van het liefdesgedicht als metafoor voor een andersoortige, talige samensmelting. Die versmelting en de daaropvolgende scheiding voltrekken zich in een circulaire beweging die zes dichtcycli doorloopt, gevolgd door een slotakkoord.

De affectieve hypothese

Axel Borg is een schrijver met een probleem. Hij wil nu eindelijk ‘het Werk’ voltooien dat van hem een groot auteur zou maken. Daarom trekt hij zich net voor de winter terug op een Deens eiland in de Oostzee. Op pagina 111 van Jongstra’s nieuwe roman Aan open zee maakt Borg een balans op:

Met plechtige stappen loopt politica Gerdi Verbeet door Zonnestraal, een modernistisch sanatorium uit 1928. Om haar heen zien we fotoprojecties van revolutionairen uit een lang vervlogen tijdperk, waaronder de bekende foto waarop Piter Jelles Troelstra een menigte toespreekt, beide vuisten geheven. De woorden van Verbeet horen eerder in de jaren 1990 dan in de jaren 1920 thuis: