DW B

Is het mogelijk dat de cutting edge aan twee kanten snijdt? Twee bijzondere Vlaamse romandebuten suggereren dat het kan. Het smelt van Lize Spit was al een hype nog voor het begin 2016 verscheen en werd alom jubelend ontvangen. Generator van Koen Sels viel eind 2015 een soberder onthaal te beurt. Dit verschil in weerklank kan wellicht deels worden verklaard door de vormelijke strategieën die beide auteurs gekozen hebben om hun verhaal te vertellen. Deze technische verschillen overschaduwen ruimschoots de overlappende thematiek: opgroeien in de Vlaamse periferie.

Beste wolven,

Gepubliceerd eind 2015 is Op de rok van het universum van Tonnus Oosterhoff een van de beste Nederlandstalige romans van deze eeuw: een boek waarvan vorm en inhoud bijna niet te definiëren zijn en toch samenvallen en waarin utopische blijmoedigheid met zwart pessimisme wordt gecombineerd.

In de openingsregel van het gedicht ‘De geest is dus een bot’ van zijn jongste bundel Nu is al te laat (2015) citeert Erik Spinoy Blaise Pascal: ‘De draak steken met de filosofie, dat is waarlijk filosoferen’ (‘Se moquer de la philosophie, c’est vraiment philosopher’). De dichter zet daar een eigen aforisme tegenover: ‘De poëzie uitlachen: dat is pas poëzie.’ Wie het oeuvre van Spinoy een beetje kent, hoeft zich over die uitlating niet te verbazen. Parodie en pastiche vormen immers vertrouwde procedés in dit werk, waarin het verlangen naar het verhevene nooit losstaat van de ironisering daarvan. En toch: in Nu is al te laat wordt de troon van de poëzie soms tamelijk rigoureus omgestoten. Neem de openingsstrofe van ‘Wanneer ik nee zeg is het nee’:

Beste wolven,

Alles verandert van Kristien Hemmerechts is een lastig boek. Dat heeft veel te maken met geloofwaardigheid, maar vooral met het belang en de waarde van die geloofwaardigheid. Moet deze roman als een uiting van realisme worden gelezen, of net niet? En wat is het verschil?